Texti: Aron Ingi Guðmundsson
Athygli er vakin á að vefritið ÚR VÖR er í samstarfi við Heimildina, þar sem Heimildin birtir efni frá ÚR VÖR á tveggja vikna fresti. Þessi grein birtist þar nýlega.
Í Fab Lab starfstöðinni á Ísafirði er ár hvert boðið upp á diplómunám sem byggir á áfanga sem kenndur er við MIT háskólann í Boston Massachusetts í Bandaríkjunum. Áfanginn kallast „How to Make (Almost) Anything” og er við hæfi að Fab Lab starfsstöðvarnar, sem eru 13 talsins hér á landi, tengist áfanga sem þessum.
Það er nefnilega svo að gestir smiðjanna í Fab Lab víðsvegar um landið eru beinlínis hvattir og aðstoðaðir við að búa til nánast hvað sem er, með aðstoð tækja, tækni og síðast en ekki síst færra leiðbeinenda, sem eru með puttann á púlsinum hvað varðar það nýjasta í nýsköpun í heiminum.
Fyrsta Fab Lab smiðjan á Íslandi var sett á laggirnar í Vestmannaeyjum árið 2008 og í dag eru smiðjur einnig staðsettar í Reykjavík, Hornafirði, Akureyri, Húsavík, Blönduósi, Selfossi, Ströndum, Sauðarkróki, Suðurnesjum, Akranesi, Fjarðarbyggð og Ísafirði. Þórarinn Bjartur Breiðfjörð Gunnarsson er forstöðumaður Fab Lab starfstöðvarinnar á Ísafirði og hefur verið það síðastliðin 10 ár. Þórarinn segir að það hafi ýmislegt breyst á þessum 10 árum síðan hann hóf störf, mikil framþróun hafi orðið varðandi tækjabúnað og að auðveldara sé að nýta hann í dag. Hann segist hafa lært mikið á þessum tíma, t.d. varðandi hvað það þýði að fá hugmynd og hvernig maður kemur henni svo í framkvæmd, auk þess sem hann segist hafa lært heilmikið af öðrum, nemendum sem og samstarfsfólki sínu.
„Maður lærir mikið af nýju fólki og það kemur síðar þreyta í mann með því að vinna í svona umhverfi, það er lítil hætta á að maður festist í sama farinu. Við reynum að vera í góðum tengslum við nærsamfélagið okkar og að bjóða fólki að nýta sér tæknina og tækin sem við höfum upp á að bjóða og að nýta sér þau námskeið sem við höfum reglulega hérna.
Dyrnar eru opnar öllum, fyrir allt samfélagið og alla aldurshópa, við fáum breiðan hóp inn í smiðjuna hjá okkur og tökum reglulega eftir hæfileikaríkum einstaklingum sem koma með margt að borðinu. Við tengjum svo það fólk við atvinnulífið, t.a.m. fáum við kannski einhvern til okkar sem þarf að láta smíða módel og svo labbar jafnvel einhver inn sem kann það en vantar verkefni og við getum tengt svona aðila saman.“ segir Þórarinn.
Kjarnastarfsemi Fab Lab, sem er í gangi allt árið að sögn Þórarins, eru smiðjur sem snúast um að tengja námssamfélag og atvinnulíf saman með því að nota tækni í námi og að efla sköpunarhæfni í fólki. Fylgst er vel með hvað sé að gerast í atvinnulífinu og er starfsfólk vakandi yfir frumkvöðlastarfsemi á hverju svæði, auk þess að fylgjast vel með hvað sé að gerast í nýsköpun í heiminum. En auk smiðjanna, þá er í Fab Lab starfsstöðvunum boðið upp á svokallaða Fab akademíu, en um er að ræða alþjóðlegt diplómunám í stafrænni framleiðslutækni.
„Það eru milli 200-300 nemendur, víðsvegar um allan heim, sem stunda þetta nám hverju sinni. Fab Lab starfsstöðvarnar hér á landi sjá um nemendur á hverjum stað en þetta nám kemur frá ákveðnum áfanga í MIT háskólanum í Boston Massachussetts þar sem nemendur læra að búa til nánast hvað sem er með því að nota stafræna framleiðslutækni. Í hverri viku er tekið fyrir ákveðið þema, t.d. í mótun og afsteypu, þvívíddarpentun, rafeindatækni, fræsingu og fleira. Við höfum haft þessa akademíu á Íslandi frá því að smiðjurnar byrjuðu í Vestmannaeyjum árið 2008 og hér á Ísafirði síðan árið 2015. Þetta er nám fyrir hvern sem er, við höfum fengið aðila til okkar í námið sem eru í verkfræði, fólk á leiðinni í háskóla, fólk sem hefur klárað háskólanám og bara þá sem vilja bæta einhverju við sig.“ segir Þórarinn.
Að sögn Þórarins mæta nemendur bæði á staðinn sem og læra í gegnum fjarnám. Hann segir að þetta sé krefjandi nám og að nemendur þurfi að tileinka sér sjálfstæð vinnubrögð, en það hjálpi þeim að þeir hafi öflugt bakland í kringum sig varðandi kennara og leiðbeinendur. „Við erum alltaf með þetta nám á vorin á hverju ári og þetta er kennt víðsvegar um landið, í Vestmannaeyjum, á Akureyri, líka í Reykjavík og svo erum við að vinna í því að koma þessu upp á Austurlandi og fleiri stöðum. Þetta stendur yfir í 19 vikur, byrjar í lok janúar og er búið í maí. Svo vinna nemendur lokaverkefni úr því sem þeir læra í þennan tíma. Fólk hefur gert vélmenni, tæki til að hlusta á sólina, moltunarræktunarkerfi og margt fleira. Nemendur koma úr mörgum áttum og geirum, fólk úr atvinnulífinu sem vinnur t.d. að einhverju nýju er tengist frumkvöðlastarfsemi sinni, svo kemur líka hingað listafólk sem vill gera eitthvað öðruvísi.
Svo eru nemendur á öllum aldri, framhaldskólanemendur, eldra fólk úr atvinnulífinu og jafnvel fólk sem er komið á eftirlaun. Það er virkilega skemmtilegt að vinna með þessum hópum og þessu fólki, sem er að læra nýja hluti, hjálpa þeim með hugmyndir sínar, að hanna þær og framkvæma og að hitta fólk sem hefur talsvert meiri þekkingu en ég af ýmsu öðru, það er gaman að vera í þess háttar umhverfi.“ segir Þórarinn að lokum.
Comments